Over stress bij honden.
Eerst even dit…
Het is belangrijk om je te realiseren wat voor druk, spanning het leven in een mensenmaatschappij kan opleveren voor een hond. Voortdurend – en vaak zonder ons daar (in volle omvang) bewust van te zijn – vragen we dingen van hem, die niet in lijn liggen met z’n instincten en natuurlijke behoeften. Daar zelfs tegenin gaan. En we zijn ons over het algemeen veel te weinig bewust van de impact die dit kan hebben op het gevoel van welbevinden van onze honden.
Dat gezegd hebbende…
Vrijwel al het denkbare ongewenste gedrag bij honden
komt direct of indirect voort uit opwinding.
Opwinding uit ongeduld, opgekropte energie, enthousiasme, frustratie, onzekerheid en/of angst. (Een ontspannen hond is tevreden en een plezier voor z’n omgeving.) Aanhoudende opwinding leidt tot stress. En uiteindelijk kan, zal deze stress zich uiten in gedragsproblemen.
Zo ziet het plaatje er uit.
Voornaamste factoren van stress, opbouwende spanning:
- te weinig beweging en mentale prikkels
- eenzaamheid
- gevoel van onveiligheid
- verveling
- opgesloten zitten
- huiselijke spanningen, ruzies
- onbegrip
Frustraties ontstaan door te weinig beweging
en mentale prikkels
Iedere hond heeft op een dagelijkse basis lichaamsbeweging en mentale prikkels nodig. Worden die behoeften niet of onvoldoende ingevuld, dan zal je hond energie gaan vasthouden. Dat is voor een dagje niet erg, maar als het structureel is, dan zal dit uiteindelijk resulteren in frustratie.
Aanhoudende frustratie geeft stress
Te vaak worden de wandelingen met onze hond gepland tussen alle andere activiteiten door, als een “noodzakelijk kwaad”. Met als gevolg dat de wandeling vooral dient om de hond z’n behoeften te laten doen. Terwijl dat slechts één van de redenen zou moeten zijn.
Laat je hond even helemaal hond zijn
Wat je namelijk wil, is dat je hond even een break krijgt van al die uren wachten op wat aandacht en z’n volgende wandeling. Het doel van jullie wandelingen zou moeten zijn: hem lekker HOND laten zijn.
Geef hem bijvoorbeeld – en zonder dat hij jou hierbij van links naar rechts sleurt…! – de gelegenheid te snuffelen waar hij wil en in zekere zin zolang als hij wil. Zo krijgt hij de kans te onderzoeken wat er zich in zijn territorium afspeelt en wordt een natuurlijke behoefte bevredigd.
Het gaat niet altijd om het aantal kilometers dat je met hem loopt. Als je op dat moment weinig tijd hebt, kan je je rondje best wat korter houden, maar je hond wel de gelegenheid geven om z’n “hondending” te doen.
Doe ook eens iets anders
- laat hem lekker een paar keer per week met je mee rennen naast de fiets
- neem hem ook eens mee naar de stad
- ga naar een kinderboerderij
- neem hem mee de (klein-)kinderen van school ophalen
- ga ergens een kop koffie drinken
- bezoek regelmatig totaal nieuwe wandellocaties
Zorg voor een zo afwisselend mogelijk hondenbestaan!
Eenzaamheid
Een veel voorkomend & onderschat probleem, ook bij honden…
Onze hond is van nature een groepsdier. Hij wil instinctief bij z’n familie zijn. Dat lijkt een open deur intrappen, maar toch zijn we ons daar in het dagelijks leven veel te weinig van bewust.
Een groot deel van de honden zit structureel dagelijks vele uren alleen thuis, omdat z’n baasje buitenshuis werkt. Alleen thuis, meerdere dagen per week heeft impact op een hond; ongeacht òf en in welke mate wij ons hier bewust van zijn. En eenzaamheid ligt dan gemakkelijk op de loer. Maar een hond kan zich ook eenzaam gaan voelen, als hij onvoldoende aansluiting vindt bij het gezin, zijn roedel.
Voor het welzijn van onze hond is het essentieel
dat hij zich deel van zijn familie voelt
Het is aan ons om ervoor te zorgen dat er aan die basisbehoefte tegemoet wordt gekomen.
En soms zullen we hierbij keuzes moeten maken & oplossingen moeten verzinnen, als een bepaalde situatie daarom vraagt.
Gevoel van onveiligheid
Afgesneden zijn van de roedel kan voor een groot gevoel van onveiligheid zorgen. Behalve eenzaamheid kan het bij een hond ook gevoelens van onveiligheid oproepen. Buiten de groep geplaatst worden, van de roedel afgesneden zijn, apelleert aan een diep overlevingsinstinct.
Een hond heeft de roedel nodig om te overleven;
dat is een oer-emotie
Om diezelfde reden is sociale interactie met het gezin zo onontbeerlijk voor een hond. Door de omgang met “zijn club” wordt bevestigd dat hij er deel van uitmaakt, erbij hoort. Daarmee is z’n veiligheid gewaarborgd, waardoor hij kan ontspannen.
Je hoort mensen nog wel eens opmerken: “mijn hond kan zo goed alleen thuis zijn, als ik overdag naar m’n werk ga sloopt hij niks en hij jankt of blaft ook niet, zeggen de buren”.
Realiseer je echter dat dit helemaal niets zegt over hoe onze hond die situatie ervaart… Feitelijk zegt deze opmerking niets meer, dan dat de hond geen overlast bezorgt tijdens onze afwezigheid.
Geen enkele hond vindt het prettig om alleen thuis te zijn
Of hij het erg vindt en hoé erg, is afhankelijk van je hond en de situatie. En lopen met de uitlaatservice is dan een aangename onderbreking, maar zeker geen volledige compensatie.
Verveling
Als je je urenlang verveelt, kan een dag lang duren… De gemiddelde dag van een hond bestaat uit wachten. Wachten op de volgende wandeling… wachten op aandacht… wachten op wat spel… en afleiding… wachten op eten… wachten tot het baasje thuiskomt…
Het moge duidelijk zijn dat te vaak & te lang wachten verveling veroorzaakt. En teveel (structurele) verveling veroorzaakt stress. Het is aan ons om ervoor te zorgen dat verveling niet structureel van aard kan worden. En dat we proberen te compenseren wat hij op andere momenten tekort komt.
Opgesloten zijn
Opgesloten zitten werkt zelden ontspannend. Helaas gebeurt het nog te vaak dat honden voor langere tijd in een bench worden gedaan (of in een aparte kamer of in de auto), omdat ze “ongewenst gedrag” vertonen als er visite is of tijdens onze afwezigheid.
Ongewenst gedrag is bijna per definitie een symptoom van opwinding/spanning.
Opgesloten zitten in een beperkte ruimte kan spanning ernstig vergroten
Hoeveel stress het veroorzaakt is afhankelijk van de situatie en het temperament van de hond. Maar nagenoeg altijd komt er – na verloop van tijd – stress om de hoek kijken.
We zullen ons er bewust van moeten zijn dat er een onderliggend probleem is, waardoor we ons genoodzaakt zien om tot maatregelen als opsluiting over te gaan. Neem de tijd om te achterhalen wat die onderliggende oorzaak is en verander de situatie door de omstandigheden te veranderen.
En kom je er zelf niet uit, zoek dan een goede(!) gedragstherapeut en los de oorzaak voor het probleem op. In plaats van genoegen te nemen met een “oplossing”, die eigenlijk geen oplossing is.
Huiselijke spanningen & ruzies
Honden zijn heel gevoelig voor energie.
En huiselijke spanningen en/of ruzies binnen het gezin zijn “bad vibes” in de beleving van een hond. Zeker in het geval van relatieproblemen tussen de baasjes, waarbij de spanning ook zonder ruzies voelbaar is, kunnen een heel negatief effect hebben op de gemoedstoestand van je hond. Vooral ook omdat we die spanning vaak vasthouden, ook al is onze partner niet om ons heen.
Structurele huiselijke spanningen
brengen een hond uit balans
Door deze disbalans kan al het mogelijke probleemgedrag om de hoek komen kijken. Wees je hiervan bewust en zorg voor extra beweging & “quality time” met je hond, om zijn spanning te ventileren en jullie band te benadrukken.
Onbegrip
Je kan een ander pas geven wat-ie nodig heeft, als je hem werkelijk begrijpt. Veel problemen – zo niet de meeste – ontstaan als hond en mens elkaar niet begrijpen.
Onze hond communiceert voortdurend met ons. Maar vaak ontgaan zijn berichten ons geheel of gedeeltelijk. Veel baasjes missen de inzichten & vaardigheden om wederzijds met hun hond te communiceren. Om te kunnen begrijpen wat hun hond hen vertelt en/of hoe ze daarop kunnen reageren, op een manier die hun hond begrijpt.
Te vaak nog wordt door ons ongewenst gedrag neergelegd bij de hond. Alsof het zijn verantwoordelijkheid is om zich te gedragen zoals wij dat graag willen. Maar wat wij “ongewenst gedrag” noemen, is over het algemeen een signaal dat we onze hond (op dat moment) niet goed begrijpen. Of hij ons niet. Of allebei.
Verdiep je in de communicatie met je hond
Probeer je in zijn wereld te verplaatsen
Respecteer zijn wensen en behoeften en het feit dat het een autonoom wezen is, met z’n eigen recht op een gelukkig leven. Neem de moeite om hem werkelijk te leren begrijpen.
Je moeite zal beloond worden met een diepe vriendschap…
Veel sukses & houd me op de hoogte van jullie ervaringen!
Jullie feedback is meer dan welkom…!
